Wil je graag vaker Ayurvedisch eten maar lijkt het allemaal maar ingewikkeld, met al die kruiden en onbekende ingrediënten. Dan heb ik goed nieuws voor je. Ayurvedisch koken hoeft namelijk helemaal niet ingewikkeld te zijn, en in plaats van lastige recepten is het veel belangrijker om een paar kern concepten te kennen.
We zijn gebouwd van en worden voortdurend vernieuwd door dat wat we tot ons nemen. In alle oude tradities wordt voeding als essentieel beschouwd om het lichaam op te bouwen en te onderhouden. Binnen Ayurveda kijken we dan ook naar voeding als de bouwblokken van een gezond fysiek, mentaal en spiritueel lichaam in plaats van alleen een optelling van calorieën of een smaakervaring.
Wat je eet en hoe je eet is een van de belangrijkste pijlers in de Ayurveda. Je voeding kan je weer in balans brengen wanneer je uit balans bent en er zelfs voor zorgen dat de ontwikkeling van ziekten wordt voorkomen. En wanneer er zich toch een ziekte manifesteert, zal het hebben van een dieet dat in overeenstemming is met jouw behoeften enorm helpen bij het herstel. Er wordt zelfs gezegd dat medicijnen geen zin hebben als het dieet niet goed is.
In deze blog geef ik 6 Ayurvedische richtlijnen voor verantwoord eten.
In Ayurveda houden we ons bezig met hoe de voeding die je tot je neemt verteerd kan worden: past de voeding bij jouw lichaam? Kan het deel van je lichaam worden?
Voeding is namelijk alleen nuttig als het verteerd en geassimileerd kan worden. Zo kunnen de deeltjes gebruikt worden voor het opbouwen van een gezond lichaam – voor de lange termijn. Goede voeding gaat niet alleen om de inhoud van de voeding, maar juist om de interactie met het lichaam.
“Even the nectar of immortality is a poison if the body can’t digest it.”
DR. ROBERT SVOBODA
Het afstemmen van je dieet op je specifieke behoeften is de sleutel tot een levendige gezondheid en een lang, energiek leven. Als je dosha’s in balans zijn en je spijsverteringsvuur goed werkt, kun je genieten van bijna elke maaltijd die geserveerd wordt. Als je in balans bent, kun je eten volgens de seizoenen en afstemmen op de cycli van de natuur. Wanneer je een disbalans ervaart, geeft Ayurveda je de wijsheid en tools om je weer in balans te brengen. Het legt de primaire verantwoordelijkheid voor je gezondheid op de belangrijkste persoon in je leven: jij! Via je voedselkeuzes, een bijbehorende levensstijl en soms extra kruidensupplementen of behandelingen, ben je in staat om het evenwicht weer te herstellen.
6 Richtlijnen voor een goede maaltijd
Laat me je het geheim van Ayurvedisch koken vertellen. Het bestaat niet! De waarheid is dat je elke maaltijd Ayurvedisch kunt maken. Er zijn een paar belangrijke dingen om in gedachten te houden. Ayurveda hecht er belang aan dat het voedsel vers, onbewerkt, lokaal, seizoensgebonden en biologisch is. Het legt minder nadruk op de waarde van de calorieën, koolhydraten, eiwitten en andere macro- en micronutriënten. Hier volgen 6 richtlijnen voor een goede maaltijd!
1. Eet vers
Eet je voedsel zo vers mogelijk, met zo min mogelijk tijd tussen oogst en consumptie. Dit zorgt ervoor dat het Prana bevat, de bron van al het leven. In Ayurveda wordt er bij voorkeur elke maaltijd vers gekookt, om zo maximale Prana binnen te krijgen. Dit is natuurlijk niet altijd zo makkelijk als we ons leven niet in de keuken willen doorbrengen, maar het hebben van een aantal simpele recepten helpt. En als je voedselresten hebt, eet ze dan zo snel mogelijk op en probeer ze niet langer dan 24 uur te bewaren.
2. Eet onbewerkt & biologisch
Je wilt je systeem niet belasten met onnatuurlijke, chemische gifstoffen. Biologisch voedsel biedt meer energie dan niet-biologisch voedsel en bevat minder nadelige stoffen. Als je geen biologisch voedsel beschikbaar hebt, schil groenten en fruit dan waar mogelijk. Omdat biologisch voedsel meestal duurder is dan niet-biologisch kun je ook verstandig mixen. Koop het voedsel waarvan bekend is dat ze de meeste gifstoffen bevatten biologisch, en die met over het algemeen de minste gifstoffen uit een reguliere bron. Je kunt hierover meer vinden als je zoekt naar Dirty dozen en Clean 15. Onbewerkte voedingsmiddelen hebben van nature meer levenskracht en minder nutteloze stoffen dan bewerkte voedingsmiddelen.
3. Eet seizoensgebonden & lokaal
Omdat Ayurvedisch leven betekent dat je mee deint op de ritmes van de natuur. De natuur is wijs en je zult vaak zien dat seizoensgebonden oogst precies de kwaliteiten heeft die je lichaam op dat moment nodig heeft. Lokaal eten wordt belangrijk geacht vanwege je spijsverteringsenzymen. Van nature zijn jouw enzymen uitgerust om lokaal voedsel af te breken, maar ze weten misschien niet direct hoe om te gaan met buitenlands, onbekend voedsel. Misschien heb je dat wel eens gemerkt wanneer je naar een plaats reist met ander voedsel. Je maag en darmen kunnen dan wat meer moeite hebben met de vertering. Er is een concept genaamd Satmya, wat kan worden vertaald als compatibiliteit tussen voedsel en je lichaamsweefsels. Dit kan ook betekenen dat je goed in staat bent om stoffen te verteren die je van jongs af aan al eet, terwijl ze voor iemand anders veel ongemak veroorzaken. Denk aan melkproducten, peulvruchten en bepaalde voedselcombinaties.
4. Eet thuisgekookte maaltijden
Zelfgemaakt eten is altijd het beste omdat je precies weet waar het eten vandaan komt en op welke manier en met welke houding het eten bereid is. Zorg ervoor dat je kookt met een rustige mind en een tevreden spirit om die energie in het eten over te brengen.
5. Gebruik specerijen & kruiden
Specerijen en kruiden worden veel gebruikt om voedsel beter verteerbaar te maken en voor het energetische effect op je lichaam. Specerijen kunnen je spijsverteringsvuur flink aanwakkeren, in evenwicht brengen of verstoren en daarom kun je ze gebruiken overeenkomstig jouw behoeften op een bepaald moment. Experimenteer met kruiden die je zelf kunt groeien of die volop verkrijgbaar zijn bij jou in de buurt, zoals peterselie, bieslook, munt, koriander, kaneel enzovoorts.
6. Gebruik de 6 smaken in je voeding
Ayurveda onderkent 6 smaken: Zoet, Zuur, Zout, Pittig, Bitter en Wrang. We zijn gemaakt van de 5 elementen we hebben deze 5 elementen ook nodig om ons lichaam continu op te bouwen en te vernieuwen. Dit betekent dat je alle elementen in je maaltijden wilt hebben. De elementen zijn terug te vinden in de 6 smaken die Ayurveda onderscheidt. Het hebben van de 6 smaken in je dagelijkse voeding, in de juiste hoeveelheden, ondersteunt alle functies van het maagdarmkanaal. Idealiter hebben je maaltijden alle 6 de smaken om al je weefsels en het spijsverteringsproces te ondersteunen. Het lichaam in zijn solide structuur echter is meer Kapha. Kapha is aarde en water, wat betekent dat voor ondersteuning van je lichaamsstructuur het belangrijkste ingrediënt van je maaltijden van de zoete (neutrale) smaak moet zijn. Over het algemeen bestaat het grootste deel van de maaltijd uit de zoete smaak, dan kleinere delen van zuur voedsel, een kleiner deel van zout voedsel, etc. en een minimaal deel van wrange voedingsmiddelen. Als je echter een onevenwichtige dosha wilt balanceren, of als je Agni niet optimaal is of als er een ziekte is, kunt je je dieet aanpassen en meer focussen op een van de smaken.
Ik moedig altijd een luchtige aanpak van Ayurveda aan. Strikte regels of dogmatische benaderingen dienen je eigenlijk nooit. Werk met wat je kent, wat bij je past en met de tools die je bij de hand hebt. Stress vermijden is het allerbeste wat je kunt doen voor je gezondheid! Voor meer informatie over ayurvedisch eten en 28 simpele recepten, kijk dan even hier.
Comments