Als je je wat meer in Ayurveda verdiept kom je er al gauw achter dat self care een van de belangrijkste factoren is bij het in balans blijven van body, mind en soul. In deze blog lees je:
Het wat en waarom van self care
Over Ayurvedische zelfmassage als self care tool
Hoe doe je een zelfmassage?
Het wat en waarom van self care
Wat is dat nu eigenlijk, self care? Je kunt self care zien als het creëren van tijd en ruimte om even uit het dagelijkse leven te stappen. We zijn in de maatschappij zo gericht op doen en presteren dat het bewust ontspannen er vaak bij in schiet. Gelukkig wordt het wel steeds duidelijker en evidenter dat ontspanning heel belangrijk is voor je gezondheid op alle niveaus. Als je jezelf een diepe rust en ontspanning gunt zonder een ander specifiek doel daarbij in gedachten te hebben geef je je zenuwstelsel een signaal dat ze zich kan ontspannen en activeer je daarmee je parasympatisch zenuwstelsel.
Het parasympatische zenuwstelsel is het deel van het autonome zenuwstelsel dat de organen zodanig beïnvloedt dat het lichaam in een toestand van rust en herstel kan komen. Als dit stelsel geactiveerd is zijn je spieren ontspannen, werkt je spijsvertering optimaal, klopt je hart rustig en is je ademhaling verdiept. Je lichaam kan zich herstellen en reinigen en het immuunsysteem kan optimaal functioneren.
Het parasympatische zenuwstelsel is deel van het autonome zenuwstelsel. Het autonome zenuwstelsel verbindt en coördineert alle essentiële en onbewuste processen en taken. Naast het parasympatische zenuwstelsel bestaat het autonome zenuwstelsel uit het sympathische zenuwstelsel. Het zijn als het ware twee takken van het autonome zenuwstelsel. Het sympathische zenuwstelsel bereid het lichaam voor op de vecht-of-vluchtreactie. Anders gezegd kun je het ene stelsel zien als rempedaal, wat zorgt voor ontspanning, rust, lust en herstel en het andere stelsel als het gaspedaal, wat zorgt voor actie en waakzaamheid.
Je kunt je misschien voorstellen dat we van nature veelal in de rust en herstel modus zijn, behalve wanneer er gevaar dreigt en we dus met een reden waakzaam en actief moeten zijn. Nu is het zo dat door een continue aanwezigheid van stress in ons leven, gewoonweg al door volle agenda’s en van alles te moeten, we ons veel te vaak in de geactiveerde staat bevinden. Gelukkig heeft Ayurveda hele fijne tools om onszelf te helpen om in die diepe ontspanningsstaat te komen, zodat je lichaam zich kan herstellen, reinigen en in balans kan komen.
Abhyanga, zelf massage met warme olie
Een van de bekendste self care tools binnen Ayurveda is zelfmassage. We noemen dit in het Sanskriet Abhyanga. Je brengt warme olie aan op je lichaam waarna je dat 20-30 minuten laat intrekken voordat je het afdoucht. Door dit regelmatig te doen geef je je lichaam niet alleen op dat moment rust, maar wordt het ook in het dagelijks leven makkelijker in de rust en herstel modus te komen. Dit komt doordat je je lichaam weer leert om terug te vallen in de ontspanningsmodus wanneer er geen daadwerkelijk gevaar dreigt. Je wordt er dus in het algemeen meer ontspannen van. De Sanskriet term voor oleatie is ‘Snehana’, wat ook liefde en tederheid betekent. De effecten van het oliën van het lichaam zijn vergelijkbaar met de effecten van liefde. Abhyanga is een daad van liefde en tederheid naar jezelf toe. Een van de oudste geschriften van Ayurveda zegt dat je door een dagelijkse oliemassage sterk en charmant wordt en minder snel veroudert. Het geeft een gevoel van stabiliteit, vertrouwen en comfort. Reden genoeg dus om het eens te proberen!
Hoe doe je een Abhyanga?
Kies een olie die geschikt is voor je lichaamstype. Biologische koudgeperste sesamolie of amandel olie zijn voor iedereen een goede keus, vooral in de herfst en de winter. Verwarm de olie op in een glaasje wat je in gekookt water zet totdat de olie rond de 38-40 graden is.
Abhyanga hoeft maar een paar minuutjes te duren. Heb je wat meer tijd, neem dan ook wat meer tijd. Masseer in ieder geval met aandacht, dus wees je bewust van de aanrakingen van elk stukje van je lichaam. Dit is gezond voor het lichaamsbewustzijn en voor je band met je eigen lichaam.
Leg een oude handdoek op de vloer (bijv. in je badkamer) en ga erop staan of zitten. Als je een krukje hebt kun je daarop gaan zitten.
Begin met je hoofd (vergeet ook je oren niet!) en masseer stukje bij beetje je hele lichaam, tot je bent aangekomen bij je tenen. Als je je haar niet wilt wassen sla je de hoofdhuid over, anders neem je deze ook mee.
Maak lange stroken over je ledematen en cirkelvormige bewegingen over je gewrichten.Voor een meer grondende ervaring masseer je van het hart af, dus van de bovenarmen naar de onderarmen en van de bovenbenen naar de voeten toe.
Masseer je borst en de buik in de richting van de klok mee. Vergeet ook de borsten en oksels niet mee te nemen.
Volg bij de onderbuik de richting van de dikke darm, van rechtsboven naar het midden en eindig met het onderste deel van je buik.
Masseer onderbenen en voeten ook goed en trek dikke sokken aan.
Doe oude kleren aan en zorg dat je het niet koud krijgt. Dit is belangrijk want als je niet warm blijft dan heeft de massage een tegengestelde werking.
Laat de olie 20-30 minuutjes intrekken. Gedurende de tijd dat je de olie laat intrekken is het helemaal lekker als je kunt ontspannen. Misschien lees je een fijn boek, doe je wat yoga oefeningen, schrijf je in je journal of doe je juist helemaal niets. Ultieme ontspanning!
Douche dan af met warm water de olie van je lichaam af. Je hoeft geen zeep te gebruiken, als er een dun laagje olie blijft zitten op je huid dan is dat helemaal niet erg.
Ontspan!